Bebeğiniz artık büyüyordur ayakta kalabileceği zaman yavaş yavaş artmaya başlamaktadır. Toplam uyku süresi gece ve gündüz olmak üzere 15-17 saat arasındadır.

Neler Yapabilir?
» Annesi dışındaki farklı sesleri ve yüzleri tanıyabilir
» Gözleriyle hareketlerinizi izler, üç boyutlu objeleri ve parlak renkleri seyretmekten hoşlanır
» Ellerini açmaya başlar
» Düz ve sert zemine bastırıldığında ayaklarıyla zemini iter
» Eline aldığı her şeyi ağzına götürüp emer, emerek sakinleşir
» Eline aldığı oyuncağı düşürmeden 1-2 saniye tutabilir

Beslenme:
» Sadece anne sütü yetmiyorsa destek olarak yaşına uygun mama ile besleyin
» Günde 5 öğün verebilirsiniz. Unutmayın her bebek kendine özgüdür, daha az veya daha çok yiyebilir. Önemli olan sağlıklı büyümektir
» Ek besinleri doktorunuza danışmadan vermeyin, bunlar için henüz çok küçüktür
» Emzirilen bebekler her 2-3 saatte beslemek gerekir
» Her beslenmede yaklaşık olarak 120cc içerler
» Anne sütü veriyorsanız her beslenmede iki göğsünüzü de vermeye çalışın, istemiyorsa zorlamayın
» Sıkı diyet ve ağır spor süt miktarınızı azaltabilir. Günlük yürüyüşleri tercih edin. Unutmayın emzirme kilo vermenize yardımcıdır
» Emzirdiğiniz sürece ilaç alımınız doktor kontrolünde olmalıdır. Gebelikte kullandığınız vitaminlere devam edin

Uyku:
» Bu ay düzenli bir ritüel oluşturmak oldukça önemlidir
» Bu ayda bebeğiniz 10 saat gece uykusu uyuyabilir. Gece uykusunda bazı bebekler 1 defa bazıları 2 defa beslenme ihtiyacı duyarlar
» 6. Haftadan itibaren bebeğinizi uykulu ama henüz uyanıkken yatağına koyun ve yatağında uykuya dalmasını sağlayın
» Bu aydan itibaren bebeğinizi sallamak, kucağınızda yada emerken uyutmak yerine yatağına koyun onu okşayın, pışpışlayın yatağında uyumasını sağlayın
» Gündüz uykularının bu ayda çok düzenli olmasını beklemeyin, esnekliğin tadını çıkartın

Artık bebeğiniz 3 aylık olmuştur. İhtiyaçları(uyku, beslenme, aktivite zamanı) değişmektedir.

Neler Yapabilir?
» Sesler çıkarır, daha az ağlar, dış dünya ile ilişkisi gelişir
» Sosyal olmak ister, yanında birinin varlığı onu mutlu eder
» Farklı renk ve oyuncaklardan hoşlanır
» Uzattığınız nesneleri uzanır, onları yakalayabilir ve birkaç saniye tutabilir
» Yüzükoyun yatarken dirseklerinden destek alarak başını kaldırabilir
» Gözünün önünde yavaş hareket ettirdiğiniz bir oyuncağı bir yandan diğer yana kadar izleyebilir

Beslenme:
» Hala sadece anne sütü ve mamayla besleyiniz
» Sütünüzü zorunlu hallerde verilmek üzere depolayabilirsiniz. Sütünüzü buzdolabınızda 24 saat, derin dondurucuda 6 ay saklayabilirsiniz
» Doktorunuz önermeden katı gıdaya başlamayın
» Emzirilen bir bebeğin her 3-4 saatte bir beslenmesi gerekir, ama her çocuğun farklı olduğunu unutmayın
» Eğer mama ile besleniyorsa bu ay 30cc daha artırabilirsiniz
» Dinlenmeye, dengeli beslenmeye ve yeterince sıvı almaya özen gösterin

Uyku:
» Bebeğinizi uykulu ama henüz uyanıkken yatağına yatırın
» Bebeğinizin aşırı uyarılmasına izin vermeyin
» Bu aydan sonra bebeğinizi kendi yatağına transfer edebilirsiniz
» Toplam uyku saati gece 10, gündüz 5 olmak üzere 15 saattir
» Gece hiç uyanmadan 6-8 saat arası uyuyabilirler. Bebeğinizin gelişimi güzelse, uyandırıp beslemenize gerek yoktur

Bu aylarda bebeğinizin size verdiği tepkiler artar, çevresiyle daha fazla iletişime geçer. Tabii ki beslenme ve uykularında da değişiklikler olmaktadır.

Neler Yapabilir?
» Destekle oturabilir, başını dik tutabilir
» Evdeki farklı kişileri tanır, onunla ilgilenildiğinde sıcak ve sesli gülümsemeleri vardır
» Oyunlardan, oyuncaklardan hoşlanır
» Bu ay diş çıkartma dönemine girmiş olabilir
» Görmesi tamamlanır, her şeyi renkleriyle görür
» Duyma tam gelişir, farklı seslerle ilgilenir, kendi çıkardığı sesleri dinler
» Gördüğü hareketleri taklit etmeye çalışır
» Elinden oyuncağının alınması veya onu mutsuz eden davranışı protesto eder, bağırır, ağlar ya da kendisini sıkarak tepki verir
» Her şeye dokunmak, her şeyin tadına bakmak ister
» Emekleme benzeri hareketler başlar

Beslenme:
» Anne sütü veya mama vermeye devam edin, 1 yaşından önce alerji riski nedeniyle inek sütü vermeyin
» Beslenme miktarını her ay 30cc artırabilirsiniz
» 5. Ayın sonuna doğru 180-235cc arası yemek yerler
» Doktorunuz katı gıdaya başlamanız gerektiğini söylediyse, her besine tek tek 1-2 kaşıkla başlayın, alıştıkça miktarı artırın. Doyduğunu belirttiğinde bırakın, aşırı beslemeyin
» Yemek saatlerinin ikiniz içinde zevkli olmasına gayret edin, inatlaşmaktan kaçının
» 1 yaşına kadar bal, portakal, domates suyu, yumurta akından uzak durun

Uyku:
» Bu ay 10-11 saat gece uykusu 4-5 saat gündüz uykusu uyurlar
» Geceleri hiç beslenmeden kesintisiz 8 saat uyuyabilirler
» Bebeğinizin aşırı yorulmasına izin vermeyin
» Bebeğinizi gece uykusuna 20.00-21.00 civarında yatırın ama gene de bebeğinizin uyku hareketlerini izleyin bu saat daha da erken olabilir
» Gece ortasındaki beslenmeleri azaltın
» Bebeğinizi uykusu geldiğinde değil uyanıkken besleyin
» Gündüz uykuları yavaş yavaş düzene girmeye başlayacaktır, buna yardımcı olun
» Bu ayda gündüz uykuları 45 dakikadan az 90 dakikadan daha fazla olmamalıdır. Bu saatlerden az uyuyorsa yanına gidip onu sakinleştirin ve biraz daha uyumasını sağlayın. Bu saatlerden daha fazla uyuyorsa onu yavaşça uyandırın

Bu ayda bebeklerin çoğu katı gıdayla tanışır. Artık gece ve gündüz uykuları düzene girmiş ve daha uzun uyumaya başlamışlardır.

Neler Yapabilirler?
» Her yöne dönebilir
» Emekleyebilir, odayı dönerek turlayabilir
» Kısa süreli oturabilir, ancak dengesini sağlamakta uzun süre başarılı olamaz
» Nesneyi bir elinden diğerine çok rahatlıkla geçirebilir
» Ses çıkarabildiği objeleri sallamaktan hoşlanır
» Düşürdüğü oyuncağı kendisine geri verilmesini ister
» Yüzünüzle oynamaktan, saç çekmekten hoşlanır
» Kendini yukarı çekip ayakta pozisyona gelmeye çalışır
» Sosyal olaylara katılmak çalışır, birey olduğunu hissettirmek ister
» Kelimeleri ve sesleri taklit etmeye çalışır
» Başkaları ile oynamaktan hoşlanır
» Anneye ilgisi çok artar, onun yaşam kaynağı olduğunun farkındadır, gözünün önünden ayrılmasını istemez, ayrılık korkusu başlar

Beslenme:
» Bebeğiniz katı besinlerle tanışmaya devam eder, mönüye yeni tahıllar, meyve suları ve sebzeler eklenir
» Bebeğinizin eline siz yanındayken kolay parçalanmayan bisküviler veya ekmek kabuğu verebilirsiniz
» Hazır meyve suları, gazlı içecekler, şekerli su, şekerler veya diğer tatlandırılmış mamuller çocuğunuza uygun besinler değildir
» Yemek zamanı eline bir şeyler vererek kendini beslemesine izin verin, yemek yemeyi eğlenceli hale getirin
» Yeni deneyeceğinizin besinleri bebeğinize açken verin
» Eline kemirmesi için az pişirilmiş sebzeler, bisküvi, meyveler verin
» Bebeğiniz için anne sütü veya mamalar artık doyurucu değildir 2. plana geçmiştir

Uyku:
» Bebeğinizin gece uykusu ortalama 10-12 saattir ve beslenmeye ihtiyaç duymadan uyuyabilirler, gündüz uykusu ise ortalama 3 saattir 2 veya 3 uyku şeklindedir
» Bu ayda bebeğiniz kendi yatağında kendi başına kesintisiz uyuyabilir
» Gündüz ve gece uykuları artık belli bir düzendedir
» Bebeğinizi gece her uyandığında beslemeyin unutmayın ki o artık büyüdü ve beslenmeden gece boyu uyuyabilir
» Bebeğinizin aşırı yorulmasına izin vermeden onu yatırın
» Bebeğinizi, gece uykularından en az 1 saat önce yavaşlatıcı aktivitelere onu yönlendirin ve televizyon izletmeyin

Neler Yapabilir?
» Objeleri rahatlıkla tutar ve oynar
» Belli objeler arasında kesin ilişki kurabilir. Anahtarı kilide sokmak, kapağı kavanoza kapatmak, kumandayı televizyona doğru tutmak gibi
» Ayakkabı, top, bisküvi gibi pek çok sözcüğü; bana getir, bana ver gibi basit emirleri anlar
» Mobilyalara, merdivenlere tırmanır
» Ev eşyaları ile oynamayı sever
» Kesinlikle tercih ettiği oyuncakları vardır
» İlgi ve arkadaşlık ister
» Giydirirken size yardımcı olur
» Şekiller ve boyutlarla ilgilenir büyük, küçük farkını keşfeder
» Çoraplarını çıkarabilir, ayakkabılarının bağını çözebilir
» Bardaktan 3-4 defa yutkunarak su içebilir
» Oturmak yerine yürümekten hoşlanır
» Evde veya dışarıda giysilerini çıkartmaktan hoşlanır
» Basit top oyunları oynayabilir
» Anne, baba, mama gibi basit kelimeleri söyler
» Yaşıtları ve diğer çocuklara ilgi gösterir

Beslenme:
» Bebeğinizi beslerken taze besinleri seçmeye özen gösterin
» Biberon veya bardağı tutmaya teşvik edin
» Aile sofrasına oturtun
» Meyveleri soyup eline verin, iri tanecikli yiyeceklere alıştırmaya çalışın
» 12. Aydan itibaren inek sütüne başlayabilirsiniz
» Bebeğinizin kaşık veya eliyle yumuşak besinleri yemesine izin veriniz
» Eline salatalık, domates, havuç dilimleri verebilirsiniz
» Tek tip yemek seçebilir, aşırı tepki göstermeyin, seçimlerine saygı gösterin 3 ana öğün belirleyin. Unutmayın ki çocukların yeme alışkanlıkları da kendilerine özgüdür. Kimi 5-6 öğün kimi 2 öğünle doyar ve büyür. Gelişimi normal ise onun isteklerine saygılı olun

Uyku:
» Uykuya gitmeye tepki verebilir, sabırlı olun lütfen
» Gece 11-12 saat gündüz ortalama 3 saat 2 gündüz uykusu uyurlar
» Bebeğinizin aşırı yorulmadan yatağa yatırın yani uyku saatini kaçırmayın
» Bebeğinizi gece her uyandığında beslemeyin unutmayın ki o artık büyüdü ve beslenmeden gece boyu uyuyabilir
» Bebeğinizi, gece uykularından en az 1 saat önce yavaşlatıcı aktivitelere onu yönlendirin ve televizyon izletmeyin
» Uyku ritüeli olsun, uykuyu eğlenceli hale getirin

Neler Yapabilir?
» Oturmak yerine yürümekten hoşlanır
» Evde veya dışarıda giysilerini çıkartmaktan hoşlanır
» Işığı açıp, kapayabilir, tekerlekli oyuncakları iterek evi dolaşabilir, sizi izleyerek parçaları bir araya getirebilir
» Söylediklerinizi daha iyi anlar, basit emirlerinizi yerine getirir, günlük yaşamla ilgili açıklamalarınızı algılayabilir, uygulama konusunda sabır gerekir
» El çırpar, baş baş yapar
» Çevresinden gelen seslerin kaynağını arar
» Oyuncaklarını sepetten çıkarabilir
» Çorabını, ayakkabısını çıkarabilir
» Parmakla göstererek her şeyi sorar

Beslenme:
» Bu aydan itibaren inek sütüne başlayabilirsiniz
» Yavaş yavaş her şeyi yemeye başlar
» Bebeğinizin kendi kendine yemek yemesine izin verin yemeği eğlenceli hale getirin onun için
» Eline dilimler halinde meyve, sebze verebilirsiniz
» Tek tip yemek seçebilir, aşırı tepki göstermeyin, seçimlerine saygı gösterin 3 ana öğün belirleyin. Unutmayın ki çocukların yeme alışkanlıkları da kendilerine özgüdür. Kimi 5-6 öğün kimi 2 öğünle doyar ve büyür. Gelişimi normal ise onun isteklerine saygılı olun

Uyku:
» Gece kesintisiz 11-12 saat uyuyabilir tabi beslenmeye ihtiyaç duymadan
» Bebekler 15. Ayda genellikle tek uykuya geçerler ama her çocuğun farklı olduğunu unutmayın 12. Ayında ya da 18. Ayda geçende vardır. Bebeğinizin uyku ihtiyacına göre buna karar verin
» Tek uykuya geçmek zordur. Buna hemen karar vermeyin bebeğinizi en az 1 ay gözlemleyin, buna emin olun
» Bebeğinizi, gece uykularından en az 1 saat önce yavaşlatıcı aktivitelere onu yönlendirin ve televizyon izletmeyin
» Artık bebeğinizin sizi çok rahat anlıyor onu konuşarak uykuya hazırlayabilirsiniz
» Bebeğinizin aşırı yorulmadan yatağa yatırın yani uyku saatini kaçırmayın
» Bebeğinizi gece her uyandığında beslemeyin unutmayın ki o artık büyüdü ve beslenmeden gece boyu uyuyabilir

Neler Yapabilir?
» Merdivenleri tek ayakla rahatlıkla çıkar, inebilir
» Koşarken ve yürürken çok az düşer, kendi kalkar
» İki eliyle büyük oyuncakları kavrayarak taşır
» Küpleri üst üste koyabilir
» Şapka, terlik, ayakkabı giyebilir
» Yuvarlak ve düz çizgi çizebilir
» Büyük, küçük, yüksek alçak kavramları gelişmeye başlar

Beslenme:
» Sofrada sizin gibi iki, üç çeşit yemekten yemeğe teşvik edin. Yiyecekleri çeşitlendirin
» Bebeğinizin kendi kendine yemek yemesine izin verin yemeği eğlenceli hale getirin onun için
» Artık bir bireydir ve mutlaka sofrada sizinle yemeğe oturtun

Uyku:
» Gece ortalama 11 saat uyuyabilirler, tabi beslenmeye ihtiyaç duymadan
» Tek gündüz uykusu uyurlar ortalama 3 saat, büyüdükçe 2 yaşında öğle uykusu 2 saate düşer
» Bebeğinizin aşırı yorulmalarına izin vermeyin
» Bebeğinizin uykusu geldiğinde yatağına yatırın
» Bu yaş grubundaki birçok çocuk yataktan çıkmayı dener bunun için önlemler alın
» Uyku saati geldiğinde, net olun bir masal daha y ada su istiyorum gibi istekleri uzatmayın ikinci kez yeniletmeyin uyku vakti diyin ve yatağına yatırın

Artık bebeğiniz büyümüş ve çocuk olmuştur. Sizi anlıyor ve sizinle çok rahatlıkla iletişime geçiyordur.

Neler Yapabilir?
» Basit giyecekleri kendi başına giyip, çıkarabilir
» Çatal, kaşık kullanabilir, elini, yüzünü kendi kendine yıkayabilir
» Tuvaletini kendi yapabilir
» Basit ev işlerinde anne, babasına yardımcı olabilir
» İnatçılık yapar, adını, soyadını söylemeyebilir
» Hayali oyunlar kurup, oynayabilir
» Yeni duyduğu sözcükleri tekrarlayabilir, kısa ve basit şarkılar söyleyebilir
» 1’den 3’ e kadar sayabilir
» Baş ve işaret parmağını kullanarak küçük nesneleri tutabilir
» Dik çizgi çizebilir, boyama yapabilir
» Kitap sayfasını tek tek çevirebilir
» Tek ayağının üstünde 1 saniye durabilir, çift ayağında zıplayabilir
» Yardımsız üç tekerlekli bisiklete biner, kaydıraktan kayar
» Çok hareketli oynar bir yerden diğerine çok hızlı gider, gelir
» Resimleri özenle çizmeye çalışır ancak pek anlaşılmayabilir
» Başkalarına isim takar, arkalarından bağırır
» 4 yaşından sonra dikkat süresi biraz daha uzar. Belli bir yerde 15-20 dakikadan daha fazla kalırsa sıkılabilir
» 4 yaşından sonra yaşıtlarıyla ve yetişkinlerle çok rahat anlaşır. Hem bedeni ile hem söz ile saldırganlık yapabilir » Oyuncakları hor kullanır
» 5 yaşından itibaren çizgilerle belirlediği bir şeklin içini boyar. Kare ve üçgen çizebilir. Tahta kap ve bloklarla kat kat yapılar kurar, kesme ve yapıştırma işlerinden hoşlanır
» 5 yaşından itibaren hep konuşmak ister. Yetişkinler gibi uzun cümleler kurmaya çalışır. Bilgisini artırmak için sürekli sorular sorar
» Grup oyunlarını diğerlerine tercih eder. İki- üç çocukla rahat oynar. Oyunları şaka ve sürprizlerle doludur
» Çok yorulduğunda saldırgan davranır, ağlamaklı olur, kolayca ağlayabilir
» Müziğe uyarak oynar, yürür

Uyku:
» 4 yaş civarı gündüz uykusunu genellikle bırakırlar ama mutlaka gün içinde çocuğunuzu gözlemleyin bazıları daha geç yada erken bırakabilir, unutmayın her çocuk farklıdır
» Ortalama gece uykuları 11 saattir
» 3 yaş için gündüz uykusu ortalama bir buçuk saattir
» Genellikle bebek yatağından büyük yatağına geçiş 3 yaş civarı olmaktadır. Çocuğunuz buna hazırsa yapabilirsiniz
» Uyku vakti yaklaştığında çocuğunuzu yavaş aktiviteler yönlendirin ve en az 1 saat öncesi televizyon izletmeyin
» Çocuğunuzun uyku saatinin kaçmasına izin vermeyin
» Bu yaşlarda uykuya giderken direnebilirler sabırlı olun ve uykuyu ona sevdirin